-เรื่องการเงินที่ทุกคนควรรู้ ความเหลื่อมล้ำ สมองและหัวใจ-
“ในวัยหนุ่มสาว
ถ้าคุณไม่เป็นซ้าย แสดงว่าคุณไม่มีหัวใจ
“ในวัยชรา
ถ้าคุณไม่เป็นขวา แสดงว่าคุณไม่มีสมอง”
ผมไม่รู้ว่าใครพูดประโยคนี้เป็นคนแรก
ถ้าให้นึกถึงตัวเองในอดีตกับปัจจุบันก็น่าจะคล้ายๆ กับประโยคนี้แหละ
ตั้งแต่เรียนอยู่มหาวิทยาลัยจนถึงช่วงทำงานไปประมาณ
10 ปี ผมมองทุนนิยมด้วยสายตาไม่เป็นมิตรเอาเสียเลย
ก็อย่างว่ามันเป็นความเท่แบบหนึ่งของคนวัยหนุ่ม พอๆ กับที่เป็นความโง่เขลา กระทั่งวันหนึ่งงานนำพาผมให้ไปสัมภาษณ์กลุ่มคนที่ทำเว็บเกี่ยวกับการเงินส่วนบุคคลและการลงทุน
เมื่อรู้ว่ามันมีหนทางที่ผมจะร่ำรวยได้เท่านั้นแหละ ผมก็เริ่มศึกษา อ่านหนังสือ
และลงมือทำ
‘MONEY 101 เริ่มต้นนับหนึ่งสู่ชีวิตการเงินอุดมสุข’ ของจักรพงษ์ เมษพันธุ์ ชื่อบอกอยู่แล้วว่าพูดถึงพื้นฐานการเงินส่วนบุคคล
(Personal Finance) ซึ่งไม่มีสอนในโรงเรียน
ก่อนไปต่อ ผมเห็นด้วยกับคุณจักรพงษ์ว่าเรื่องนี้สำคัญมาก
น่าแปลกใจที่กระทรวงศึกษาธิการไม่บรรจุวิชาการเงินส่วนบุคคลลงในวิชาเรียน ทั้งที่เป็นทักษะชีวิตพื้นฐานที่เราต้องนำไปใช้ต่ออย่างเลี่ยงไม่ได้
มันอาจสำคัญกว่าการเรียนวิชาพุทธศาสนาแบบชาตินิยมหรือเรียนแคลคูลัสทื่อๆ โดยไม่บอกความเป็นมาและประโยชน์ของมัน
ทำให้ผมและอีกนับไม่ถ้วนขาดทักษะเรื่องการจัดการการเงินของตนเอง
ผมบ่นกับคนรอบข้างบ่อยๆ
ว่า ผมรู้เรื่องนี้ช้าไปมาก ถ้ารู้เร็วกว่านี้ ผมอาจเข้าใกล้อิสรภาพทางการเงินไปแล้ว
ผมติดตามผลงานของคุณจักรพงษ์พอสมควรเพราะถูกจริต
จริตที่ว่าคือค่อนข้างวางบนฐานความเป็นจริง ไม่เว่อร์วัง และแนะให้เราครุ่นคิดกับคำว่า
‘รวย’ เสียก่อน (แต่บางเล่มผมก็ไม่อ่าน)
ขณะที่หนังสือแนวนี้จำนวนมากเหนือจริงตั้งแต่ชื่อหนังสือ ประเภทรวยเร็ว รวยไว
รวยใน 1 ปี รวยได้แม้จะขี้เกียจ
หรือรวยได้โดยไม่ต้องเหนื่อยมาก มาแบบนี้ผมแค่เปิดดูแล้ววางกลับที่เดิม
MONEY 101 เริ่มจากให้เราใคร่ครวญก่อนว่าความร่ำรวยที่เราแสวงหาคืออะไร
เพราะความรวยของแต่ละคนไม่เหมือนกัน การมีเงิน 10 ล้านกับ 100 ล้านไม่ใช่สาระสำคัญเท่ากับเป้าหมายที่คุณต้องการ
คุณจะมี 100 ล้านไปทำไมหากสิ่งที่ต้องการในชีวิตจริงๆ
ก็แค่การกลับไปอยู่บ้าน ได้ทำในสิ่งที่ตนเองรัก ได้ทำงานอาสาสมัคร มันคือสิ่งที่เรียกว่า
‘อิสระภาพทางการเงิน’ หรือ ‘Financial Freedom’
คนส่วนใหญ่เข้าใจผิดว่าการมีอิสรภาพทางการเงินคือการไม่ต้องทำอะไรอีกเลย
นั่งกิน นอนกิน ผิด! สิ่งที่อิสรภาพทางการเงินมอบให้เราคือการที่เราสามารถใช้ชีวิต
ทำสิ่งที่เรารัก หรือทำประโยชน์เพื่อผู้อื่น โดยไม่ต้องถูกกดดันจากรายได้
MONEY 101
จึงเริ่มจากการให้เรามองหาเป้าหมายชีวิตที่เราต้องการจริงๆ แล้วจึงวางแผนการเก็บออม
การลงทุน เพื่อไปถึงเป้าหมาย ไม่ใช่เอะอะก็บอกว่า “ฉันอยากรวย 100 ล้าน” การทำงบการเงินของตนเองเป็นพื้นฐานที่จะช่วยใหรู้ว่าเงินของเราเดินทางไปไหนบ้าง
มีทรัพย์สิน-หนี้สินเท่าไหร่ เข้าใจคำ 2
คำที่เป็นเสาหลักของการเงินส่วนบุคคล-สภาพคล่องและความมั่งคั่ง
การสร้างเบาะกันกระแทกจากเหตุการณ์ไม่คาดฝันต่างๆ
ที่อาจเกิดขึ้นในชีวิต การแยกหนี้รวยกับหนี้จนและการจัดการกับมัน
ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับภาษี การวางแผนเกษียณ การสร้างรายแบบ Passive
Income
ไปจนถึงการลงทุนเพื่อต่อยอด
เอาเข้าจริง
ทุกสิ่งที่อยู่ในหนังสือเล่มนี้มีให้ศึกษามากมายบนอินเตอร์เน็ต การเรียนรู้ไม่ยากเย็น
แต่สิ่งที่ยากยิ่งกว่าคือ ‘วินัย’ ที่จะทำตามแผนทางการเงินที่เราวางไว้
นี่น่าจะเป็นปัญหาคลาสสิก การเก็บมักยากกว่าการจ่าย
ยิ่งเมื่อมีสิ่งของมากมายที่ยั่วยวนให้เราอยากได้ แถมยังมีบัตรเครดิตที่สามารถดึงเงินจากอนาคตมาใช้อีก
...เป็นเรื่องของแต่ละคนที่ต้องจัดการกันเองครับ ไม่มีหนังสือเล่มไหนช่วยได้
ในบทนำ คุณจักรพงษ์เขียนว่าความรู้ทางการเงินส่วนบุคคล “น่าจะเป็นทางออกที่ใช่
สำหรับการแก้...ปัญหาความเหลื่อมล้ำ ที่ได้ผลและทรงประสิทธิภาพ” จุดนี้ผมไม่เห็นด้วยครับ ความเหลื่อมล้ำไม่ได้สลายไปเพียงเพราะทุกคนมีความรู้ทางการเงิน การลงทุน หรือมีวินัย
ไม่ใช่เลย มันมีปัจจัยแวดล้อมมากมายตั้งแต่การเมือง เศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม
การศึกษา อคติ ชนชั้น ฯลฯ ที่ทำให้คนคนหนึ่งกระเสือกกระสนแทบสิ้นแรงก็ยังจมปลักในหลุมความจนและอีกคนร่ำรวยขึ้นทุกวินาทีโดยแทบไม่ต้องทำอะไรเลย
ความเหลื่อมล้ำถูกค้ำจุนด้วยโครงสร้างที่ไม่ยุติธรรมในสังคม
ยกตัวอย่าง คิดเหรอว่าโรงเรียนบนดอยของอำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่ จะมีคุณภาพการเรียนการสอนเท่ากับโรงเรียนชื่อดังในบางกอกที่ต้องใช้ทั้งมันสมอง
เส้นสาย และเงินตราเพื่อให้ได้เข้าเรียน ก่อนจะมีหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าหรือ 30 บาทรักษาทุกโรค คนจำนวนมากเผชิญภาวะยากจนเฉียบพลันจากการรักษาพยาบาล
บางคนยอมไม่รักษาเพราะไม่อยากเป็นภาระของครอบครัว
ผมเชื่ออย่างไม่คลอนแคลนว่า
ความเหลื่อมล้ำแก้ไม่ได้ด้วยการเก็บออม การลงทุนของปัจเจกเพียงฝ่ายเดียว ถ้าไม่จัดการกับโครงสร้าง
กติกา ที่เอื้อให้มันคงอยู่
อย่างไรก็ตาม เราโทษหนังสือ
MONEY 101 ไม่ได้
ตรงกันข้ามมันเป็นหนังสือที่ว่าด้วยพื้นฐานการเงินส่วนบุคคลที่ดีเล่มหนึ่ง
อีกอย่างมันก็ไม่ใช่หน้าที่ของหนังสือแนวนี้ที่จะต้องพูดเรื่องความเหลื่อมล้ำ
(ผมจะเขียนเรื่องหนังสือ
How To
กับประเด็นนี้อีกครั้ง)
ใช่ครับ,
ในวัยหนุ่ม ผมมีหัวใจ แต่ไร้สมอง พอเข้าวัยกลางคนตอนนี้ล่ะ ผมมีสมอง แต่มิได้แปลว่าหัวใจผมหายไป
คำพูดข้างบนนั่นไม่จริงเสมอไปหรอก
เพราะทุกอย่างอยู่ที่การเลือก
เราเลือกได้ที่จะมีทั้งสมองเพื่อตัวเองและมีหัวใจเพื่อคนอื่น
ความคิดเห็น